آیا تا به‌حال به این فکر کرده‌اید که پلاستیک چگونه نقش مهمی در زندگی روزمره ما ایفا می‌کند؟ پلاستیک به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، ازجمله سبک وزنی، انعطاف‌پذیری و دوام بالا، به یکی از پرکاربردترین مواد در صنایع مختلف تبدیل شده است. این ماده که قابلیت قالب‌گیری اشکال مختلف را دارد، با ویژگی‌های منحصربه‌فردش توانسته انقلابی در صنایع مختلف ایجاد کند.
پلاستیک به دلیل مقرون‌به‌صرفه بودن، وزن پایین و انعطاف‌پذیری بالا در بسیاری از صنایع ازجمله بسته‌بندی، ساختوساز، خودروسازی، الکترونیک و تجهیزات پزشکی کاربرد دارد. در این مطلب کاربرد پلاستیک را در صنایع مختلف به‌صورت جزئی‌تر بررسی می‌کنیم.
جهت استعلام قیمت، دریافت مشاوره، تعمیر و کارشناسی و … با ثبت نام و ثبت شماره تماس خود، در اسرع وقت کارشناسان ما با شما تماس میگیرند.
پلاستیک چیست؟
پیش از اینکه به انواع کاربرد پلاستیک بپردازیم، ابتدا بهتر است کمی در مورد پلاستیک بدانید. پلاستیک گروهی از پلیمرهای آلی مصنوعی است که شاید جامعه مدرن امروزه را نتوان بدون آن درنظر گرفت.
وقتی صحبت از انواع پلاستیک ها و کاربرد آنها میشود ابتدا باید ویژگی‌های این ماده کاربردی مورد بررسی قرار گیرد. درواقع هرکدام از ویژگی‌هایی که پلاستیک دارد، آن را برای یک صنعت مناسب می‌کند. این ویژگی‌ها را می‌توان شامل مواردی مانند وزن کم، عایق حرارت، رنگ‌پذیری، مقاومت و شفافیت درنظر گرفت.
حال اگر می‌خواهید پیش از پرداختن به کاربرد پلاستیک بیشتر در مورد خود پلاستیک بدانید، به شما توصیه می‌کنیم مطلب ما را در این مورد بخوانید. در مقاله پلاستیک چیست شما علاوه‌بر این ویژگی‌ها با انواع پلاستیک ها و کاربرد آنها، ساختار پلاستیک و تعریف دقیق‌تر این ماده کاربردی آشنا می‌شوید.
کاربرد پلاستیک؛ چگونه این ماده زندگی ما را برای همیشه تغییر داد؟
پلاستیک که از سال 1940 پا در زندگی ما گذاشته است، تاریخچه طولانی دارد. از زمانی که تولید انبوه محصولات پلاستیکی در دهه 1940 آغاز شد، میزان تولید پلاستیک به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است. این تاریخچه که ما به طور مفصل در مورد آن در مطلبی با عنوان تاریخچه پلاستیک صحبت کرده‌ایم، نشان می‌دهد که این ماده با گذشت زمان به بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی روزمره ما تبدیل شده است. به‌طوری‌که ارزش بازار جهانی پلاستیک در سال 2023 به 712 میلیارد دلار آمریکا رسید. در ادامه بیشتر در مورد مهم‌ترین صنایعی که پلاستیک در آنها کاربرد وسیعی دارد صحبت خواهیم کرد:
1. پلاستیک و آینده حملونقل؛ از خودرو تا هواپیما
حملونقل مقرون‌به‌صرفه و ایمن مردم و کالا، برای اقتصاد ما حیاتی است، کاهش وزن خودروها، هواپیماها، کشتی‌ها و قطارها می‌تواند مصرف سوخت را به‌طور چشمگیری کاهش دهد. بنابراین سبک‌بودن پلاستیک‌های به‌کاررفته در تمام وسایل حملونقل برای این صنعت بسیار ارزشمند بوده و به همین دلیل پلاستیک را به یک جزء مهم این صنعت تبدیل کرده است.
2. پلاستیک ها؛ قهرمان پنهان در ساخت و ساز مدرن
پلاستیک‌ها باتوجه به ویژگی‌هایشان در طیف وسیعی از کاربردها در صنعت ساختوساز استفاده می‌شوند. آنها انعطاف‌پذیری بالایی دارند و نسبت استحکام به وزنشان مناسب است. به‌علاوه دوام، مقرون‌به‌صرفه بودن، نیاز اندک به نگهداری و مقاومت در برابر خوردگی، پلاستیک‌ها را به یک انتخاب اقتصادی جذاب در سراسر بخش ساختوساز تبدیل می‌کند. ازجمله موارد کاربرد پلاستیک در صنعت ساختمان می‌توان به اتصالات لوله ها وعایق‌کاری اشاره کرد.
3. چگونه پلاستیک ها دنیای برق و الکترونیک را ایمن تر کرده‌اند؟
برق تقریباً در تمام جنبه‌های زندگی ما، در خانه، شغل، محل کار و حتی وسایل بازی، کاربرد دارد. هر جا که برق پیدا کنیم، پلاستیک هم پیدا می‌کنیم. پلاستیک به دلیل عایق‌بودن در برابر جریان برق گزینه مناسبی برای تولید انواع وسایل الکترونیکی مانند روکش سیم، کلید، پریز، سرپیچ و … است.
4. نقش کلیدی پلاستیک در صنعت بسته بندی
پلاستیک یکی از بهترین مواد در بسته‌بندی کالاها است. پلاستیک همه‌کاره، بهداشتی، سبک، انعطاف‌پذیر و بسیار بادوام بوده و بسته‌بندی بیشترین استفاده از پلاستیک در سراسر جهان را به خود اختصاص داده است. پلاستیک به شکل‌های مختلفی از جمله ظروف و بسته‌بندی‌های فروش و محافظ استفاده میشود. به‌علاوه مواد پلاستیکی به دلیل عدم واکنش با مواد غذایی و بهداشتی، یکی از بهترین گزینه‌ها برای بسته‌بندی محسوب می‌شوند.
به‌طور مثال پلی‌اتیلن با چگالی کم، از انواع پلاستیکی است که در تولید کیسه‌های خرید و سلفون استفاده میشود. البته پلی‌اتیلن با چگالی کم فقط یکی از انواع 7 گانه پلاستیک براساس مواد اولیه است. اگر می‌خواهید بیشتر با مواد اولیه این ماده پرکاربرد آشنا شوید می‌توانید مقاله “مواد اولیه پلاستیک چیست” را بخوانید.
5. نقش حیاتی پلاستیک در تولید قطعات خودروهای مدرن
وزن سبک یکی از ویژگی‌هایی است که پلاستیک را تبدیل به یک ماده مناسب در صنعت خودروسازی می‌کند. درواقع وزن سبک پلاستیک باعث میشود قطعاتی که ساخته می‌شوند وزن کمی داشته باشند و درنتیجه وزن کلی خودرو کاهش یافته و سرعت خودرو افزایش یابد. سپر، داشبورد، قطعات موتور، صندلی و درها، چراغ، قطعات زیر کاپوت و … همگی قطعاتی هستند که در صنعت خودروسازی به‌وسیله پلاستیک ساخته می‌شوند. البته طریقه ساخت این قطعات عمدتا از تزریق پلاستیک و با دستگاه تزریق پلاستیک است.
این دستگاه که برای ساخت قطعات پلاستیکی در صنایع مختلفی مانند خودروسازی، پزشکی و اسباب‌بازی استفاده میشود پلاستیک مذاب را در داخل قالب تزریق می‌کند. یکی از شرکت‌های فعال در زمینه فروش و حتی تعمیر دستگاه‌های تزریق پلاستیک، فاران ماشین است. شرکت ما با داشتن کارشناسان فروش مجرب، خدمات پس از فروش استثنایی و حتی مشاوره در راه‌اندازی خطوط تولید گام مهمی در صنعت پلاستیک برداشته است.
6. نقش کلیدی پلاستیک در تولید تجهیزات بهداشتی و پزشکی
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های پلاستیک نفوذناپذیری دربرابر قارچ و کپک است و همین موضوع این ماده را به یکی از کاربردی‌ترین مواد مورداستفاده در صنعت پزشکی تبدیل کرده است. سرنگ، کیسه خون، لوله، دستگاه دیالیز، دریچه قلب، اندام مصنوعی و پانسمان زخم ازجمله موادی هستند که ماده پایه آنها پلاستیک است.
7. پلاستیک در دنیای اسباب‌بازی؛ سبک، بادوام و رنگارنگ
یکی دیگر از کاربردهای پلاستیک در صنعت اسباب‌بازی است. همان‌طور که خودتان هم می‌دانید ،اکثر اسباب‌بازی‌های کودکان ما از جنس پلاستیک ساخته شده‌اند. دوام بالا، انعطاف‌پذیری پلاستیک، قابلیت رنگ‌پذیری این ماده و سبک‌بودن از ویژگی‌هایی است که این ماده را در صنعت تولید اسباب‌بازی به یک ماده اصلی تبدیل کرده است.
8. پلاستیک؛ ماده‌ای ضروری در تولید لوازم خانگی بادوام
بسیاری از لوازم خانگی که ما در دور و بر خود می‌بینیم از پلاستیک ساخته شده‌اند. درواقع شاید این‌طور باید گفت که یکی از بزرگترین صنایعی که پلاستیک در آن استفاده میشود، صنعت لوازم خانگی است. از مجموعه وسایلی که از پلاستیک ساخته شده‌اند می‌توان به یخچال، ماشین ظرفشویی، وسایل آشپزخانه مانند درب قابلمه، جاروبرقی و … اشاره کرد.
دستگاه تزریق پلاستیک به تولیدکنندگان این امکان را می‌دهد که قطعات با دقت بالا و کیفیت یکسان در تیراژ بالا تولید کنند. این مزیت نه تنها باعث افزایش سرعت تولید میشود، بلکه هزینه‌های تولید را نیز کاهش می‌دهد. دستگاه های تزریق پلاستیک از نظر طراحی به دو دسته‌ی افقی و عمودی و از نظر نحوه عملکرد واحد قدرت نیز به 3 نوع هیبریدی، تمام برقی و هیدرولیکی تقسیم می‌شوند. شرکت فاران ماشین اقدام به عرضه دستگاه تزریق پلاستیک از برندهای معروف چینی ایرفا و لیژو کرده‌است. برای مشاهده مشخصات دستگاه های تزریق پلاستیک فاران ماشین (ایرفا و لیژو) روی لینک کلیک کنید.
راهنمای جامع انتخاب پلاستیک بر اساس کاربرد
در جمع‌بندی این مطلب از فاران جدولی را تهیه کرده‌ایم که شما با کمک آن می‌توانید بررسی کنید که هر نوع پلاستیک برای چه کاربردی استفاده میشود؟
| نوع پلاستیک | کاربردها | نوع پلاستیک |
| پلی‌اتیلن ترفتالات (PET) | بطری‌های نوشیدنی، ظروف غذا، منسوجات | استحکام بالا، نشکن، قابلیت بازیافت |
| پلی‌اتیلن با چگالی بالا (HDPE) | بطری‌های شیر، بطری‌های مواد شوینده، لوله‌ها | مقاوم، سخت، قابل بازیافت |
| پلی‌اتیلن با چگالی کم (LDPE) | کیسه‌های خرید، سلفون، فیلم‌های استرچ | انعطاف‌پذیر، قابل بازیافت |
| پلی وینیل کلراید (PVC) | لوله‌ها، مصالح ساختمانی، بسته‌بندی مواد غذایی | چندمنظوره، در برخی موارد مضر در صورت سوختن |
| پلی‌پروپیلن (PP) | ظروف غذا، درب بطری‌ها، فرش‌ها | سبک، محکم، قابل بازیافت |
| پلی استایرن (PS) | لیوان‌ها و بشقاب‌های یک‌بار مصرف، بسته‌بندی‌های سبک | شکننده، به‌سختی بازیافت میشود |
| آکریلونیتریل بوتادین استایرن (ABS) | صنعت خودرو، بدنه لوازم‌خانگی و الکتریکی، اسباب‌بازی‌ها | مقاوم، قابل استفاده در محیط‌های پرتنش |
| پلی کربنات (PC) | شیشه‌های ضدگلوله، عینک‌های آفتابی، سی دی | مقاوم، شفاف، انعطاف‌پذیر |
| ترموپلاستیک‌ها | بسته‌بندی، خودروسازی، الکترونیک | قابل شکل‌دهی مجدد با گرما، وزن کم، استحکام بالا |
| الاستومرها | لاستیک‌های طبیعی و مصنوعی، واشر، شلنگ، عایق‌ها | خاصیت کشسانی بالا، بازگشت به شکل اولیه |
| ترموست‌ها | قطعات خودرو، هواپیما، صنایع الکترونیک و ساختمانی | سخت با افزایش دما، مقاوم در برابر حرارت و مواد شیمیایی |
| پلیمرهای مرکب | صنایع هوافضا، دریایی، ورزشی | ترکیبی از مواد مختلف برای بهبود خواص مکانیکی و حرارتی |
علاوه‌براین صنایع که در جدول به آن اشاره شد، پلاستیک را می‌توان در صنایع دیگری مانند صنایع دریایی (بدنه، بادبان عایق)، صنعت نظامی (کلاه ایمنی، زره بدن، تانک، کشتی های جنگی، هواپیما و تجهیزات ارتباطی) و تولید انرژی (توربین‌های بادی، پنل‌های خورشیدی) نیز پیدا کرد. این اطلاعات به کمک نظر کارشناسان فنی فاران و مجموعه‌ای از منابع انگلیسی معتبراز جمله این سایت جمع‌آوری شده است.
سوالات متداول
پلاستیک در کدام صنایع کاربرد دارد؟
پلاستیک در صنایع مختلفی ازجمله پزشکی، خودروسازی، لوازم خانگی، بسته‌بندی، ساختمان کاربرد دارد.
کاربرد پلاستیک در صنایع مختلف براساس چه چیزی تعیین میشود؟
کاربرد پلاستیک در صنایع مختلف براساس ویژگی‌های پلاستیک تعیین میشود.
ویژگی‌های پلاستیک شامل چه مواردی میشود؟
عایق‌بودن، سبکی وزن، مقاوم، انعطاف‌پذیری ازجمله ویژگی‌های پلاستیک است.
